ГЕСТАЦИЯЛЫҚ ҚАНТ ДИАБЕТІ КЕЗІНДЕ ТҮРЛІ ҚАУІП ФАКТОРЛАРЫНЫҢ ЖҮКТІЛІК БАРЫСЫ МЕН НӘТИЖЕЛЕРІНЕ ӘСЕРІН САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ

Аннотация

Кіріспе. Гестациялық қант диабеті (ГҚД) - жүктілік кезінде пайда болатын ең таралған асқынған қант диабетінің түрі. Гестациялық қант диабетінің жиілігінің артуы, ана мен ұрық үшін жүктілік нәтижелерінің теріс болуы ықтималдығының жоғары болуы, сондай-ақ ГҚД-ның бірнеше ұзақ мерзімді салдары медициналық және әлеуметтік мәселе болып табылады және оның алдын алу үшін қауіп факторларын түзету, уақытында диагностика жасау және тиімді ем жүргізу қажеттілігін көрсетеді.
Зерттеудің мақсаты. ГҚД дамуындағы қауіп факторларының құрылымын бағалау, ГҚД мен жүктілік барысы мен нәтижелері арасындағы байланыстарды анықтау.
Материал және әдістері. 2023-2025 жылдар аралығында расталған ГҚД бар 684 науқастың медициналық тарихын ретроспективті талдау.
Нәтижелері. Ана мен ұрыққа әсер ететін қауіп факторларының құрылымында ең маңыздысы жас және босану мерзімі болды: инсулинмен емделетін ГҚД бар әйелдер (медианасы 35 жас) инсулинсіз ГҚД тобына қарағанда (33 жас) және бақылау тобынан (32 жас) үлкен, p<0,001. Инсулинмен емделетін ГҚД тобында босану мерзімі ертерек болды (медиана ~38 апта). Инсулинмен емделетін ГҚД тобында паритет пен босану саны жоғары (4 босану), p=0,037. Инсулинмен емделетін ГҚД тобында респираторлық дистресс-синдромының алдын алу жиі қажет болды (35,1% жағдай), p<0,001. Созылмалы гипертензия инсулинмен емделетін ГҚД бар әйелдерде жиі кездескен (19,2%), p=0,001. Инсулинмен емделетін ГҚД бар әйелдерде семіздік жиі байқалды, p<0,001.
Инсулинмен емделетін ГҚД бар әйелдерде жатыр тыртығы бар болған жағдайда, операциялық босану ықтималдығы айтарлықтай жоғары болды (86%), тыртықсыз әйелдермен салыстырғанда (37%), OR=10,48, p<0,0001, бұл ГҚД бар әйелдерде операциялық босану санының жоғары болуын түсіндіреді. Жаңа туылған нәрестелердің салмағы арасындағы айырмашылық инсулинсіз ГҚД тобында мәнді болмады (медиана 3,6-3,7 кг), p=0,863. Инсулинмен емделетін ГҚД бар әйелдерде диабет бойынша ауырлаған тұқым қуалаушылық жиі кездескен (26,5%), p<0,001. Тұқым қуалайтын аномалиялар инсулинсіз ГҚД тобында жиі кездескен (20%), p<0,001.
Нәтижелерді талқылау. Мақалада гестациялық қант диабеті (ГҚД) бар әйелдерде жүктілікті бақылау ерекшеліктері зерттелді. Инсулин терапиясында гестациялық қант диабеті бар әйелдер диеталық терапия мен бақылау тобындағы ГҚД тобымен салыстырғанда жас ерекшелігі бойынша үлкенірек 35±4,0 жастан асқан , мерзімінен бұрын босану ықтималдығы жоғары 38±1,75 апта. Инсулин терапиясында ГҚД бар жүкті әйелдердің салмағы 89±15 кг (p<0,001) болды. Инсулин терапиясындағы ГҚД тобында аш қарынға глюкозаның жоғары деңгейі 5,63 [5,35; 5,90] ммоль/л және тамақтанғаннан кейін 1 сағаттан кейін 7,89 [7,45; 8,21] ммоль/л, сондай - ақ гипертензия 10,6% және семіздік (1 дәрежелі – 35,8%; 2 дәрежелі – 21,2%; 3 дәрежелі – 11,3%, морбидті -1,3%), сондай-ақ жедел босанудың жоғары қаупі 51%. Кесар тілігі жиілігінің жоғарылауына қарамастан, Апгар шкаласы бойынша жаңа туған нәрестелердің жағдайы басқа топтардан ерекшеленбейді. Зерттеу инсулин терапиясындағы ГҚД бар әйелдерде ауруды мұқият бақылаудың және жүктілікті басқарудың маңыздылығын көрсетеді.
Қорытынды. Осылайша, зерттеу нәтижелері инсулинмен емделетін ГҚД-ның аурудың күрделі түрі болып табылатынын, ол ерекше медициналық көмек пен бақылауды қажет ететінін дәлелдейді. Бұл диагнозы бар әйелдер өздері үшін де, балалары үшін де асқынуларға бейім болғандықтан, мұндай жүктіліктерді басқаруда ерекше назар аударуды талап етеді.