ЕРЕСЕКТЕРДЕ D ДӘРУМЕНІН ҰТЫМДЫ МӨЛШЕРЛЕУ (әдеби шолу)
##semicolon##
https://doi.org/10.31082/1728-452X-2021-224-2-25-34##semicolon##
деректерді сараптамалық талдау##common.commaListSeparator## деректерді зияткерлік талдау##common.commaListSeparator## сандық технологиялар##common.commaListSeparator## рандомизацияланған зерттеулер##common.commaListSeparator## D дәруменін мөлшерлеу##common.commaListSeparator## Детримакс##article.abstract##
Зерттеудің мақсаты. D дәруменін мөлшерлеу мәселелері бойынша іргелі және клиникалық зерттеулердің жарияланымдарына жүйелі талдау жүргізу.
Материал және әдістері. Соңғы 15 жыл ішінде PUBMED мәліметтер базасынан жарияланымдарды зияткерлік іздеу D3 дәрумені бойынша ересектерде D дәруменін ұтымды мөлшерлеу мәселесіне орай 4167 клиникалық зерттеулерді бөліп қарауға мүмкіндік берді. Таңдалған 4167 зерттеудің ішінен жүйелі талдау (холекальциферол) арқылы адекватты дизайны бар және клиникалық маңызды нәтиже алынған 895 нәтижелі клиникалық зерттеулердің іріктемесі іріктелді.
Нәтижелері. Талдау көрсеткендей, тәулігіне D дәруменінің 2000-4000 МЕ дозасын қолдану әртүрлі патологиялары бар, оның ішінде сүйек тығыздығы мен құрылымының бұзылуы (МКБ-10 бойынша М 85.8 диагнозы), инсулинге тәуелді емес қант диабеті (E11), қуық асты безінің қабыну аурулары (N41), семіздік (E66), жүрек жеткіліксіздігі (I50), туберкулез (A15), жүктіліктің бірқатар патологиялары (гестациялық диабет, үйреншікті түсік, ұрықтың дамуының кешіктірілуі) және т. б. пациенттердің клиникалық зерттеулерінде анағұрлым жақсы әсер еткен. Холекальциферолды тәулігіне 2000-4000 МЕ дозада қабылдауға байланысты ешқандай жанама әсерлер байқалған жоқ.
Талқылауы. Іргелі және клиникалық зерттеулердің нәтижелері көрсеткендей, ересектер үшін D дәруменін тәуліктік тұтынудың ұсынылған нормалары (тәулігіне 400-ден 600 МЕ дейін) елеулі төмен және пациенттердің көпшілігі үшін жеткіліксіз. Мұндай дозалар, қабылдау ұзақтығына қарамастан, D дәруменінің тапшылығын, әсіресе науқаста белгілі бір патология болған кезде тиімді толтыруға мүмкіндік бермейді
Қорытынды. D витаминінің тәуліктік 2000-4000 МЕ дозалары диагноздары әр түрлі пациенттердің клиникалық зерттеулері нәтижелілігінің ең жоғары мәндеріне сәйкес келеді.
##submission.citations##
Gromova OA, Torshin IY. Vitamin D - smena paradigmy [Vitamin D - a paradigm shift]. М.: GeotarMed, 2017, 750 p. ISBN. 978-5-9704-4058-2 (In Russ.)
Gromova OA, Torshin IY, Frolova ED, et al. Vitamin D and estrogen-dependent tumors. Gynekologia = Gynecology. 2018;1:23-30. (In Russ.)
Gromova OA, Torshin IY, Akshulakov SK, et al. Effect of vitamin D on pain perception. Nauka i zdravookhranenie = Science and Healthcare. 2020;5:13-19. (In Russ.)
Gromova OA, Torshin IY, Bazarbekova RB. The importance of vitamin D in maintaining thyroid function. Vestnik endokrinologii = Endocrinology bulletin (Kazakhstan). 2019;2:3-14. (In Russ.)
Halm B.M., Lai J.F, Pagano I, et al. Vitamin D deficiency in cord plasma from multiethnic subjects living in the tropics. J Am Coll Nutr. 2013;32(4):215-23. doi: 10.1080/07315724.2013.821886. PubMed PMID: 24024766
Summers E. Weasel Words: 200 Words You Shouldn't Trust: 200 Words You Can't Trust. Chambers (Ed.), Slang & Idiom Dictionaries, 2009, ISBN-13: 978-0550104762
Watson D. Watson's Dictionary of Weasel Words, Contemporary Cliches, Cant and Management Jargon. Knopf, 1stEd. 2004, 357p. ISBN-10: 1740513215, ISBN-13: 978-1740513210
Torshin IY, Gromova OA, Kobalava ZD. Bias in meta-analyzes of the cardiovascular effects of omega-3 PUFAs. Part 1. Pharmacological and clinical aspects of evidence in the era of post-genomic research, artificial intelligence and big data analysis. Effectivnaia farmakoterapia = Effective pharmacotherapy. 2019;15(9)1:26–34. (In Russ.)
Torshin IY, Gromova OA, Kobalava Z.D. Bias in meta-analyzes of the cardiovascular effects of omega-3 PUFAs. Part 2. Data mining and meta-analysis of clinically homogeneous studies. Effectivnaia farmakoterapia = Effective pharmacotherapy. 2019;15(9)1:36–43. (In Russ.)
Torshin IY, Rudakov KV. Combinatorial analysis of the solvability properties of the problems of recognition and completeness of algorithmic models. Рart 1: factorization approach. Pattern Recognition and Image Analysis (Advances in Mathematical Theory and Applications). 2017;1:16-28
Torshin IY. Optimal dictionaries of the final information on the basis of the solvability criterion and their applications in bioinformatics. Pattern Recognition and Image Analysis (Advances in Mathematical Theory and Applications). 2013;2:319-327
Torshin IY, Rudakov KV. On metric spaces arising during formalization of problems of recognition and classification. Рart 2: density properties. Pattern Recognition and Image Analysis (Advances in Mathematical Theory and Applications). 2016;3:483-496
Torshin IY, Gromova OA, Fedotova LE, et al. Chemoinformation analysis of the orotic acid molecule indicates anti-inflammatory, neuroprotective and cardioprotective properties of the magnesium ligand. Farmateka = Pharmateca. 2013;13:95-104. (In Russ.)
Torshin IY, Gromova OA. Expert data analysis in molecular pharmacology. M.: 2012; 748 p. ISBN 978-5-4439-0051-3. (In Russ.)
Gromova OA., Torshin IY, Zakharova IN, et al. Dosing vitamin D in children and adolescents. Voprosy sovremennoi pediatrii = Issues of modern pediatrics. 2015;14:38-47. (In Russ).
Zakharova IN, Gromova OA, Klimov LY, et al. Efficiency of prevention and correction of hypovitaminosis D in young children in Russia, depending on the region of residence. Medicinskii sovet = Medical advice. 2018;2:32-41. (In Russ).
Scragg R, Khaw KT, Toop L, et al. Monthly High-Dose Vitamin D Supplementation and Cancer Risk: A Post Hoc Analysis of the Vitamin D Assessment Randomized Clinical Trial. JAMA Oncol. 2018 Nov 1;4(11):e182178. doi: 10.1001/jamaoncol.2018.2178. Epub 2018 Nov 8. PMID: 30027269
Goncalves A, Margier M, Tagliaferri C, et al. Pinoresinol of olive oil decreases vitamin D intestinal absorption. Food Chem. 2016 Sep 1; 206:234-8. doi: 10.1016/j.foodchem.2016.03.048
Goncalves A, Roi S, Nowicki M, et al. Fat-soluble vitamin intestinal absorption: absorption sites in the intestine and interactions for absorption. Food Chem. 2015 Apr 1;172:155-60. doi: 10.1016/j.foodchem.2014.09.021
Haddock L, Vázquez MC, Rivera R, et al. The kinetics of D3-3H metabolism in tropical sprue. P R Health Sci J. 1985 Mar;4(1):47-56. PMID: 3006114
Batchelor AJ, Compston JE. Reduced plasma half-life of radio-labelled 25-hydroxyvitamin D3 in subjects receiving a high-fibre diet. Br J Nutr. 1983 Mar;49(2):213-6
Hidiroglou M. Kinetics of intravenously administered 25-hydroxyvitamin D3 in sheep and the effect of exposure to ultraviolet radiation. J Anim Sci. 1987 Sep;65(3):808-14. PMID: 3667442
Ng K, Scott JB, Drake BF, et al. Dose response to vitamin D supplementation in African Americans: results of a 4-arm, randomized, placebo-controlled trial. Am J Clin Nutr. 2014 Mar;99(3):587-98. doi: 10.3945/ajcn.113.067777
Hin H, Tomson J, Newman C, et al. Optimum dose of vitamin D for disease prevention in older people: BEST-D trial of vitamin D in primary care. Osteoporos Int. 2017 Mar; 28(3):841-851. doi: 10.1007/s00198-016-3833-y
Gaffney-Stomberg E, Lutz LJ, Shcherbina A, et al. Association Between Single Gene Polymorphisms and Bone Biomarkers and Response to Calcium and Vitamin D Supplementation in Young Adults Undergoing Military Training. J Bone Miner Res. 2017 Mar;32(3):498-507. doi: 10.1002/jbmr.3008
Yao P, Sun L, Lu L, et al. Effects of Genetic and Nongenetic Factors on Total and Bioavailable 25(ОН)D Responses to Vitamin D Supplementation. J Clin Endocrinol Metab. 2017 Jan 1;102(1):100-110. doi: 10.1210/jc.2016-2930.ID:27768857
He S, Yu S, Zhou Z. Effect of vitamin D supplementation on fasting plasma glucose, insulin resistance and prevention of type 2 diabetes mellitus in non-diabetics: A systematic review and meta-analysis. Biomed Rep. 2018 May;8(5):475-484. doi: 10.3892/br.2018.1074
Mirhosseini N, Vatanparast H, Mazidi M. The Effect of Improved Serum 25-Hydroxyvitamin D Status on Glycemic Control in Diabetic Patients: A Meta-Analysis. J Clin Endocrinol Metab. 2017 Sep 1;102(9):3097-3110. doi: 10.1210/jc.2017-01024.ID:28957454
Zhao JD, Jia JJ, Dong PS. Effect of vitamin D on ventricular remodelling in heart failure: a meta-analysis of randomised controlled trials. BMJ Open. 2018 Aug 30;8(8):e020545. doi: 10.1136/bmjopen-2017-020545.ID:30166289
Yu Y, Tian L, Xiao Y, et al. Effect of Vitamin D Supplementation on Some Inflammatory Biomarkers in Type 2 Diabetes Mellitus Subjects: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Ann Nutr Metab. 2018;73(1):62-73. doi: 10.1159/000490358
Norlin AC, Hansen S, Wahren-Borgstrom E, et al. Vitamin D Supplementation and Antibiotic Consumption - Results from a Prospective, Observational Study at an Immune-Deficiency Unit in Sweden. PLoS One. 2016 Sep 22;11(9):e0163451. doi: 10.1371/journal.pone.0163451. eCollection 2016.ID:27657724
Yao P., Sun L, Xiong Q, et al. Cholecalciferol Supplementation Promotes Bone Turnover in Chinese Adults with Vitamin D Deficiency. J Nutr. 2018 Apr 20.pii: 4979595. doi: 10.1093/jn/nxy032.ID:29897564
Gao XR, Chen YS, Deng W. The effect of vitamin D supplementation on knee osteoarthritis: A meta-analysis of randomized controlled trials. Int J Surg. 2017 Oct;46:14-20. doi: 10.1016/j.ijsu.2017.08.010
Tomlinson PB, Joseph C, Angioi M. Effects of vitamin D supplementation on upper and lower body muscle strength levels in healthy individuals. A systematic review with meta-analysis. J Sci Med Sport. 2015 Sep;18(5):575-80. doi: 10.1016/j.jsams.2014.07.022
Bi WG, Nuyt AM, Weiler H, et al. Association Between Vitamin D Supplementation During Pregnancy and Offspring Growth, Morbidity, and Mortality: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Pediatr. 2018 Jul 1;172(7):635-645. doi: 10.1001/jamapediatrics.2018.0302. ID: 29813153
Ali AM, Alobaid A, Malhis TN, et al. Effect of vitamin D supplementation in pregnancy on risk of pre-eclampsia - Randomized controlled trial. Clin Nutr. 2018 Mar 2. pii: S0261-5614(18)30088-8. doi: 10.1016/j.clnu.2018.02.023. ID: 29550150
Vaziri F, Nasiri S, Tavana Z, et al. A randomized controlled trial of vitamin D supplementation on perinatal depression: in Iranian pregnant mothers. BMC Pregnancy Childbirth. 2016 Aug 20;16:239. doi: 10.1186/s12884-016-1024-7. ID: 27544544
Wolsk HM, Chawes BL, Litonjua AA, et al. Prenatal vitamin D supplementation reduces risk of asthma/recurrent wheeze in early childhood: A combined analysis of two randomized controlled trials. PLoS One. 2017 Oct 27;12(10):e0186657. doi: 10.1371/journal.pone.0186657. eCollection 2017.ID:29077711
Rekomendatsii Rossiiskoi assotsiatsii po osteoporozu. Profilaktika, diagnostika i lechenie defitsita vitamina D i kaltsiia sredi vzroslogo naseleniia i u patsientov s osteoporozom. Pod red. O.M. Lesniak. [Recommendations of the Russian Association for Osteoporosis. Prevention, diagnosis and treatment of vitamin D and calcium deficiencies in adults and in patients with osteoporosis]. М.:GEOTAR-Media, 2016. 92 p.
Gromova OA, Doschanova AM, Lokshine VN, et al. Vitamin D deficiency in Kazakhstan: Cross-Sectional study. J Steroid Biochemi Mol Biol. 2020 May:199:105565. PMID: 31812522. doi: 10.1016/j.jsbmb.2019.105565
