ДЕВИК ОПТИКОНЕЙРОМИЕЛИТІ: ҚЫСҚА ТАРИХИ ЭКСКУРС (ШОЛУ) ЖӘНЕ ЖЕКЕ КЛИНИКАЛЫҚ БАҚЫЛАУ
##semicolon##
https://doi.org/10.31082/1728-452X-2021-224-2-43-50##semicolon##
оптиконейромиелит##common.commaListSeparator## Девик ауруы,##common.commaListSeparator## аутоиммунды механизмдер##common.commaListSeparator## маркерлер##common.commaListSeparator## диагностикалау##article.abstract##
Оптиконейромиелит – аутоиммунды, атап айтқанда орталық жүйке жүйесінің (ОЖЖ) «аквапаринопатиясы», клиникалық оптикалық неврит және көлденең миелит синдромдарының бірлесуі арқылы көрінеді және жұлын мен көру нервінде біріншілік қабыну-демиелинсіздену ошақтарының орналасуы арқылы дамиды. Соңғы жылдары бұл жағдайлар ғалымдар мен клиникалық неврологтар арасында аса қызығушылық тудырды, оған астроцитарлы су каналы аквапорин-4 (AQP4)-ке бағытталған оптиконейромиелитпен науқастардың 80%-да дерлік қан сарысуында болатын спецификалық аутоантидене иммуноглобулинінің (Ig)G (NMO-IgG) табылуы әсер болды.
Бұл жемісті жаңалық соңғы жылдары тек болжам болып келген – оптиконейромиелиттің көп жағдайда шашыранды склероздың (ШС) бір түрі еместігін және уақытылы нақты диагностика мен оңтайлы емдеу варианттарының ерекшелік қажеттігін көрсетті.
Мақалада оптиконейромиетті зерттеу мәселелері бойынша тарихи мәліметтерге шолу жасалған, сонымен қатар азиаттық 53 жастағы науқас әйелдің оң жақтық гемисимптоматика типі бойынша
мотосенсорлы бұзылыстары басталған, кейіннен кіші жамбас ағзалары бұзылыстарымен терең төменгі парапарез түрінде спинальды симптоматика дамыған клиникалық жағдайы қарастырылады.
Бірнеше рет өткізілген бас миының магнитно-резонансты зерттеуі микроангиопатия мен дисциркуляторлы энцефалопатияны анықтаған. Жұлынның МРТ-зерттеуі көлденең 3 мойын сегментінің көлденең миелит типі бойынша демиелінсізденіп зақымдануын анықтаған. Аквапорин-4 қарсы антиденелерге қан анализі оң нәтиже берген. Потенциалды шақыру арқылы көру дәрежесін зерттеу аксональды-демиелинсіздену зақымдануын анықтаған. Офтальмолог қараған кезде көру нервілерінің төмендеуші атрофиясы анықталған. Индукционды терапия ретінде глюкокортикоидтармен пульстерапия қолданылған және оң клинико-лабораторлы нәтиже көрсеткен. Уақытылы қойылған дұрыс диагноз, адекватты емдеу уақытылы өршуді басып, мұндай науқастардың өмір сүру сапасын жақсартуға септігін тигізеді.
##submission.citations##
Mironenko TV, Khubetova IV. Opticomyelitis (Devik's disease). Scientific review and own clinical observation. Mezhdunarodnyi nevrologicheskii zhurnal = International Neurological Journal. 2015;1(71):141-147. (In Russ.)
Arman Eshaghi, Sadjad Riyahi-Alam, Roghayyeh Saeedi, et al. Classification algorithms with multi-modal data fusion could accurately distinguish neuromyelitis optica from multiple sclerosis. Neuroimage Clin. 2015;7:306-314. https://doi.org/10.1016/j.nicl.2015.01.001
Modi G, Mochan A, Modi M. Saffer D. Demyelinating disorder of the central nervous system occurring in black South Africans. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2001;70(4):500-505. PMID: 11254774. PMCID: PMC1737298. doi: 10.1136/jnnp.70.4.500
Wingerchuk DM, Weinshenker BG. Neuromyelitis optica. In: McDonald WI, Noseworthy JH, eds. Multiple Sclerosis 2. Woburn, MA, Butterworth-Heinemann, 2003:243–258
Barhate KS, Ganeshan M, Singhal BS. A clinical and radiological profile of neuromyelitis optica and spectrum disorders in an Indian cohort. Ann Indian Acad Neurol. 2014;17(1):77–81. doi: 10.4103/0972-2327.128559
Mehdipour-Dastjerdi R, Ashtari F, Shaygannejad М, et al. The pathologic and diagnostic in magnetic resonance imaging of brain and cervical spine of patients with neuromyelitis optica spectrum disorder. Iran J Neurol. 2018 Apr. 4;17(2):58–63
Makarov S, Pashkovskyi V, Perveieva K. Neuromyelitis Optica: New Data about Pathogenesis, Methods of Diagnostic and Treatment, Current Views about the Place of this Pathology in Structure of Neurological Diseases and Criteria of Diagnosis. Nevrologiia i neirokhirurgiia. Vostochnaia Evropa = Neurology and Neurosurgery. Eastern Europe. 2019;9(1):60-72. (In Russ.)
Jarius S, Wildemann B. The history of neuromyelitis optica. J Neuroinflammation. 2013 Jan 15;10:8. doi: 10.1186/1742-2094-10-8. PMID: 23320783; PMCID: PMC3599417
Jarius S, Wildemann B. ‘Noteomielite’ accompanied by acute amaurosis (1844). An early case of neuromyelitis optica. J Neurol Sci. 2012;313:182–184. doi: 10.1016/j.jns.2011.09.025
Jarius S, Wildemann B. Devic's disease before Devic: On the contribution of Friedrich Albin Schanz (1863-1923). J Neurol Sci. 2017 Aug 15;379:99-102. doi: 10.1016/j.jns.2017.05.044. Epub 2017 May 23. PMID: 28716289
Jarius S, Wildemann B. On the contribution of Thomas Clifford Allbutt, F.R.S., to the early history of neuromyelitis optica. J Neurol. 2013 Jan;260(1):100-4. doi: 10.1007/s00415-012-6594-3. Epub 2012 Jul 11. PMID: 22782261
Jarius S, Wildemann B. The case of the Marquis de Causan (1804): an early account of visual loss associated with spinal cord inflammation. J Neurol. 2012, 259(7):1354–1357. doi: 10.1007/s00415-011-6355-8
Drori T, Chapman J. Diagnosis and classification of neuromyelitis optica (Devic's syndrome). Autoimmun Rev. 2014 Apr-May;13(4-5):531-3. doi: 10.1016/j.autrev.2014.01.034. Epub 2014 Jan 11. PMID: 24424197
Papp V, Illes Z, Magyari M, Koch-Henriksen N, et al. Nationwide prevalence and incidence study of neuromyelitis optica spectrum disorder in Denmark. Neurology. 2018; 91(24)e2265-e2275. doi: 10.1212/WNL.0000000000006645
Asgari N, Lillevang ST, Skejoe HP, Falah M, Stenager E, Kyvik KO. A pop ulation-based study of neuromyelitis optica in Caucasians. Neurology. 2011 May 3;76(18):1589-95. doi: 10.1212/WNL.0b013e3182190f74. PMID: 21536639; PMCID: PMC3269768
Wingerchuk DM, Weinshenker BG. Neuromyelitis optica (Devic's syndrome). Handb Clin Neurol. 2014;122:581-99. doi: 10.1016/B978-0-444-52001-2.00025-X. PMID: 24507536
Wingerchuk DM, Hogancamp WF, O'Brien PC, Weinshenker BG. The clinical course of neuromyelitis optica (Devic's syndrome). Neurology. 1999;53(5):1107-1114. doi:10.1212/wnl.53.5.1107
Autoimmunnye zabolevaniia v nevrologii: Klinicheskoe rukovodstvo / pod red. I.A. Zavalishina i dr. [Autoimmune diseases in neurology: Clinical guidelines / ed. I.A. Zavalishina et al.].Vol. 1. Moscow: Publishing House of ROOI "Human Health", 2014. 392 р.
Vinogradova ES, Novikov PI, Moiseev SV. Neuromyelitics optica (Devic’s syndrome) is a rare variant of the nervous system impairment in systemic lupus erythematosus. RMZh = RMJ. 2018;12(II):103–106. (In Russ.)
Lennon VA, Wingerchuk DM, Kryzer TJ, et al. A serum autoantibody marker of neuromyelitis optica: distinction from multiple sclerosis. Lancet. 2004;364(9451):2106-2112. doi:10.1016/S0140-6736(04)17551-X
Lennon VA, Kryzer TJ, Pittock SJ, Verkman AS, Hinson SR. IgG marker of optic-spinal multiple sclerosis binds to the aquaporin-4 water channel. J Exp Med. 2005;202(4):473-477. doi:10.1084/jem.20050304
Giovannoni G. Neuromyelitis optics and anti-aquaporin-4 antibodies: widening the clinical phenotype. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2006;77(9):1001-2. doi: 10.1136/jnnp.2006.090944
Saadoun S, Waters P, Bell BA, Vincent A, Verkman AS, Papadopoulos MC. Intra-cerebral injection of neuromyelitis optica immunoglobulin G and human complement produces neuromyelitis optica lesions in mice. Brain. 2010;133(Pt 2):349-361. doi:10.1093/brain/awp309
Takahashi T, Fujihara K, Nakashima I, et al. Anti-aquaporin-4 antibody is involved in the pathogenesis of NMO: a study on antibody titre. Brain. 2007;130(Pt 5):1235-1243. doi:10.1093/brain/
Hinson SR, Pittock SJ, Lucchinetti CF, et al. Pathogenic potential of IgG binding to water channel extracellular domain in neuromyelitis optica. Neurology. 2007;69(24):2221-2231
Papadopoulos MC, Verkman AS. Aquaporin 4 and neuromyelitis optica. Lancet Neurol. 2012;11(6):535-544. doi:10.1016/S1474-4422(12)70133-3
Ratelade J, Zhang H, Saadoun S, Bennett JL, Papadopoulos MC, Verkman AS. Neuromyelitis optica IgG and natural killer cells produce NMO lesions in mice without myelin loss. Acta Neuropathol. 2012;123(6):861-872. doi:10.1007/s00401-012-0986-4
De Seze J, Storovic T, Ferriby D. Devic’s neuromyelitis optica: clinical, laboratory MRI and outcome protile. J Neurol Sci. 2002;197(1-2):57–61. doi: 10.1016/s0022-510x(02)00043-6
Blanche P, Diaz E, Gombert B, et al. Devic’s neuromyelitis optica and HIV-1 infection. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2000;68(6):795-796. doi: 10.1136/jnnp.68.6.795a
Weinshenker BG, Wingerchuk DM, Vukusic S. A secondary progressive clinical course is uncommon in neuromyelitisoptica. Neurology. 2007;68:603-605
Zhuravlev MN, Sivertseva SA, Molokova My, et al. Opticomyelitis or Devik's disease: pathogenesis, clinical picture, diagnosis and treatment experience with the use of betaferon and mitroxan. Zhurnal nevrologii i psikhiatrii im. S.S. Korsakova = Journal of Neurology and Psychiatry. S.S. Korsakov. 2007;4:106-112. (In Russ.)
Bezbabnaya OA, Golovan VN, Islamova NT, Kilina DA, Feoktistova NO. Damage to the optic nerve in multiple sclerosis and Devik's disease. Vestnik soveta molodykh uchenykh i spetsialistov Cheliabinskoi oblasti = Vestnik of the Council of Young Scientists and Specialists of the Chelyabinsk Region. 2016;3(14):7-13. (In Russ.)
Shakhov BE, Belova AN, Shalenkov IV, et al. Devik's opticomyelitis: diagnostic issues and case description from practice. Meditsinskii Almanakh = Medical Almanac. 2012;1:165-170. (In Russ.)
Martynova OA. Opticomyelitis (Devik's disease): Difficulties in differential diagnosis. Vestnik soveta molodykh uchenykh i spetsialistov Cheliabinskoi oblasti = Vestnik of the Council of Young Scientists and Specialists of the Chelyabinsk Region. 2016;3(14):49-53. (In Russ.)
Matiello M, Weinshenker B. Neuromyelitis optica. In: Lucchinetti CF, Hohlfeld R. Multiple sclerosis 3. Saunders Elsevier. 2010;258-275
